Các công ty khởi nghiệp trẻ và cơ hội phát triển mạnh mẽ với công nghệ mới

Nền kinh tế Việt Nam trong năm 2021 vừa qua đã phải đối mặt với những khó khăn và thách thức lớn trước đại dịch covid-19, tuy nhiên, việc tăng cường đầu tư vào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có thể nói là một điểm sáng của nền kinh tế nước nhà.

Trong 5 năm qua, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam đã phát triển nhanh chóng và đang dần được hoàn thiện với các thành phần bao gồm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, mạng lưới chuyên gia, tổ chức ươm tạo khởi nghiệp và hỗ trợ đổi mới sáng tạo, tổ chức tài chính và quỹ đầu tư. Phong trào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo diễn ra sôi nổi với nhiều dự án mang lại giá trị tích cực cho doanh nghiệp và xã hội. Nhiều công ty khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã phát triển nhanh chóng và có chỗ đứng trên thị trường. Doanh nghiệp có thể thích ứng tốt với những biến động của thị trường nhờ đổi mới mô hình kinh doanh, chuyển đổi số, nghiên cứu và phát triển (R&D) sản phẩm theo xu hướng hiện đại. Nhiều doanh nghiệp lớn đã thành lập các trung tâm R&D để phát triển các công nghệ cho cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Hệ thống các trường đại học, viện nghiên cứu từng bước được đổi mới theo hướng tự chủ, tăng cường hợp tác với doanh nghiệp. Các chuyên gia, trí thức có trình độ cao, giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ, đồng hành thúc đẩy các hoạt động đổi mới sáng tạo.

Các tổ chức ươm tạo khởi nghiệp và hỗ trợ đổi mới sáng tạo đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm thực tế. Có đủ năng lực và cơ sở vật chất để hỗ trợ các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Các cơ quan Trung ương và địa phương đã thành lập các đơn vị hỗ trợ và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Các chương trình, hoạt động được đưa ra nhằm kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp. Một số địa phương như Hà Nội, TP HCM đã bước đầu hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tương đối hoàn chỉnh. Đặc biệt, môi trường pháp lý cho đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng hoàn thiện như Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật Đầu tư.

Mặc dù năm 2021 được coi là năm khó khăn nhất trong hơn 35 năm kể từ khi đổi mới, nhưng do đại dịch, các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam nhận được tổng vốn đầu tư gần 1,4 tỷ USD - cao nhất từ ​​năm 2016 đến nay. Bên cạnh đó, số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp không ngừng tăng lên với 3.800 doanh nghiệp khởi nghiệp, hơn 200 quỹ đầu tư và hơn 100 tổ chức xúc tiến kinh doanh, cơ sở ươm tạo đang hoạt động.

Việt Nam đang trở thành một trong những điểm đầu tư hấp dẫn của các nhà đầu tư quốc tế. Chất lượng của thị trường khởi nghiệp tại Việt Nam cũng đã được cải thiện.

Xu hướng đầu tư thay đổi trong tương lai

Đại dịch đặt ra nhiều khó khăn, thách thức nhưng cũng có thể mang đến những cơ hội lớn. Đại dịch đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu nhập và hành vi của người tiêu dùng, tạo điều kiện cho các mô hình kinh doanh mới. Các mô hình kinh doanh sáng tạo như thương mại điện tử, học tập và làm việc trực tuyến, dịch vụ y tế trực tuyến đã mất nhiều năm để thuyết phục khách hàng sử dụng chúng, đại dịch đã tạo sự biến đổi tăng lên nhanh chóng.

Trước đây, chúng ta đã chứng kiến ​​nhiều công nghệ ra đời trong khủng hoảng, điển hình nhất là Airbnb, Uber, Grab khi thu nhập của người dân bị ảnh hưởng nặng nề. Vai trò của nền kinh tế chia sẻ trở nên quan trọng hơn. Một cuộc khảo sát được thực hiện bởi NIC và Quỹ đầu tư mạo hiểm gần đây cho thấy xu hướng đầu tư cũng đã thay đổi. Các quan sát cho thấy những ngành được hưởng lợi từ đại dịch đã có được những bước đột phá về tăng trưởng như thương mại điện tử hay công nghệ tài chính; công nghệ giáo dục, công nghệ y tế, truyền thông trực tuyến và công nghệ hậu cần, tận dụng những cơ hội này, nhiều start-up Việt như VNPay, MoMo, Tiki và Sendo đang phát triển từng ngày, từng giờ.

Hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam còn nhiều tiềm năng phát triển như FinTech, HealthTech, LogTech và một số ngành công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo, blockchain, in 3D, VR / AR. Đây là cơ hội để chúng ta có thêm kỳ lân trong thời gian ngắn. Nhưng để thành công, start-up cần rất nhiều yếu tố như cơ hội, ý tưởng, môi trường, mô hình kinh doanh, vốn và sự hỗ trợ từ các tổ chức liên quan để thiết kế giải pháp tốt nhất và đưa ra sản phẩm phù hợp.

Nhiều công ty công nghệ quốc tế lớn đang hoạt động tại Việt Nam - cơ hội cho các start-up trẻ của Việt Nam. 

Tại các thị trường lớn như Mỹ và Trung Quốc, hay thậm chí là các thị trường nhỏ và mới nổi như Đông Nam Á, các start-up trẻ vẫn có cơ hội phát triển mạnh trong làn sóng công nghệ mới. Có thể kể đến những ví dụ sinh động như Facebook vượt qua Yahoo, Apple và Samsung vượt qua Nokia và Blackberry. Có thể nói, cơ hội luôn có ở mọi nơi, mọi lúc để các start-up tận dụng.

Tại Việt Nam, các công ty khởi nghiệp của chúng ta vẫn có lợi thế so với các đại gia quốc tế. Thiết kế sản phẩm phù hợp với thị trường Việt Nam là yếu tố quan trọng nhất. Zalo là một ví dụ điển hình, hay gần đây là các start-up game. Bên cạnh đó, chúng ta có nguồn nhân lực chất lượng trong lĩnh vực công nghệ thông tin, đây cũng là cơ sở để các start-up Việt Nam thiết kế sản phẩm và giới thiệu sản phẩm ra thế giới.

Tóm lại, công nghệ chính là đòn bẩy để tạo đà cho các công ty khởi nghiệp trẻ phát triển mạnh mẽ nếu họ biết nắm bắt và tận dụng trong thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.0

Minh Phát